Багацце душы настаўніка і музыканта. Карэліччанка Марыя Бажко 47 гадоў выкладае музыку
Музыка — адна з найтанчэйшых матэрый, якая размаўляе з душой чалавека. Яе Вялікасць Музыка ніколі не фальшывіць, як і душа сапраўднага паэта, таму яны – адзінае цэлае. Гэтыя радкі суадносны з настаўнікам Карэліцкай дзіцячай школы мастацтваў па класе домра Марыяй Уладзіміраўнай Бажко. Актыўная, пазітыўная, творчая жанчына, выступаючы на сцэне, здзіўляе і захапляе гледачоў сваім талентам, у вучэбным кабінеце міжвольна прымушае не толькі чуць чароўныя мелодыі, а і цалкам пранікнуцца імі.
– Марыя Уладзіміраўна, Вы педагог амаль з 47-гадовым стажам. Як пачынаўся Ваш працоўны шлях?
– Я нарадзілася ў Бабруйску ў сям’і, дзе заўсёды гучала музыка. Мае бацькі хоць і былі самавучкамі, але і спявалі, і ігралі на музычных інструментах. Музыка заўсёды была побач са мной. Мне вельмі падабалася гучанне мандаліны, таму пайшла вучыцца ў музычную школу. Потым спасцігала навуку ў Гродзенскім музычным вучылішчы па спецыяльнасці “струнныя народныя інструменты”, скончыла Мінскі інстытут культуры па спецыяльнасці “аркестровае дырыжыраванне”. Авалодала ігрой на розных інструментах. Я разумела, што гэта маё, і ведала, што калі звяжу сваё жыццё з музыкай, то абавязкова буду шчаслівая. Вядома, даводзілася шмат вучыцца, мастацтва патрабуе вялікіх ведаў і майстэрства. Мне вельмі шанцавала з педагогамі. Адзін з іх, Барыс Тарасавіч Варфаламееў, па-сапраўднаму ведаў і любіў сваю справу, і гэта для мяне было вельмі важна. Пасля таго, як атрымала адукацыю, пяць гадоў іграла ў Бабруйскім аркестры, працавала ў музычнай студыі 29-й школы горада па класе баян, некаторы час была дырэктарам клуба Бабруйскага гарбарнага камбіната. На Карэліччыну прыехала ў 1973 годзе. Пачынала працаваць музычным кіраўніком у дзіцячым садзе № 1 райцэнтра, з 1976 года – у музычнай школе настаўнікам струнных народных інструментаў. За гады працы выпусціла шмат вучняў, некаторыя з іх: Ігар Санчук, Алена Жук – цяпер мае калегі, бо сваё жыццё вырашылі звязаць з музыкай.
Акрамя таго, што я настаўнік, з задавальненнем кірую народным аркестрам народных інструментаў настаўнікаў Карэліцкай ДШМ «Жытніца». Рэпертуар складаюць творы вядомых класікаў, сучасных рускіх і беларускіх кампазітараў, народныя апрацоўкі, арыгінальныя творы. Неаднаразова былі ўзнагароджаны граматамі ўпраўлення культуры Гродзенскага аблвыканкама і аддзела культуры Карэліцкага райвыканкама за высокі ўзровень выканальніцкага майстэрства і актыўную канцэртна-гастрольную дзейнасць.
– Як Вы лічыце, чым дапамагае музычная адукацыя дзецям?
– Калі дзіця займаецца музыкай, у яго змяняецца кругагляд, яна выхоўвае душу чалавека. Вучні музычнай школы вывучаюць музычную літаратуру, сальфеджыа, удзельнічаюць у конкурсах. Заняткі музыкай спрыяюць развіццю механічнай, зрокавай і слыхавой памяці. Акрамя ўсяго іншага, дзеці атрымліваюць навыкі акцёрскага майстэрства, уменне падаць сябе аўдыторыі, правільна трымацца на сцэне. Усе гэтыя працэсы ўзаемазвязаны і комплексна вядуць да развіцця дзіцяці як асобы.
– Дадатковая нагрузка ў школе мастацтваў не перашкаджае асноўнаму працэсу навучання ў агульнаадукацыйнай школе?
– Я абсалютна ўпэўнена, што гэта ўсё ідзе толькі на карысць школьніку. Калі яго прывучыць з дзяцінства планаваць свой час і праводзіць яго з карысцю, то ў будучым гэта дапаможа яму дасягнуць высокіх вынікаў у любой сферы грамадскага жыцця.
– Дзе Вы ў сваім паважаным узросце знаходзіце сілы і шукаеце натхненне?
– Натхніць можа ўсё: кіно, літаратура, музыка. Я ўвесь час гавару і дзецям, і іх бацькам, што побач павінны быць кнігі і запісы розных выканаўцаў: ты іграеш Бетховена, развучваеш складанае месца – спыніся на імгненне, вазьмі кнігу пра яго жыццё, пра яго светапогляд, паслухай запіс. Так ты паволі пачнеш разумець, пра што іграеш. А увогуле, натхняешся тады, калі знаходзіш сябе ў чымсьці — у нейкай гісторыі, музыцы. І я не выключэнне. Займаюся любімай справай, перадаю свае веды падрастаючаму пакаленню – і я шчаслівы чалавек.
– Марыя Уладзіміраўна, што ж такое культура, па-Вашаму?
– Гэта вышэйшая каштоўнасць любога народа, гэта яго карані. Гэта гучанне генаў у кожным з нас, і толькі прыслухаўшыся да гэтай музыкі, чалавек у стане ідэнтыфікаваць сябе як асобу. Задача прадстаўнікоў нашай прафесіі – несці культуру, захоўваць, перадаваць падрастаючаму пакаленню, а гэта тытанічная праца. Чалавек без культуры – гэта чалавек без гісторыі, без нацыі, без краіны.
– Як праводзіце свой вольны час? У Вас ёсць хобі?
– Выхадныя люблю праводзіць за чытаннем. Падабаюцца творы сучасных аўтараў, перачытваю класікаў рускай літаратуры, увогуле падабаецца гістарычная літаратура. Не адмоўлю сабе ў задавальненні пагартаць літаратуру, прысвечаную асобаснаму росту. Але музыка мяне не пакідае і дома: іграю і спяваю для душы.
– Што б Вы хацелі пажадаць работнікам культуры ў іх прафесійнае свята?
– Жадаю ўсім творчага натхнення і патэнцыялу, новых поспехаў і фантазіі і самае галоўнае – задавальнення ад сваёй працы. Моцнага вам здароўя, сіл і душэўнага спакою!
Кацярына КУКАНАВА
Фота аўтара і з архіва героя