Казкі на ноч, ці чаму пакутуюць дзеці? Журналіст газеты «Полымя» пабывала ў сацыяльна небяспечных сем’ях
Падчас правядзення комплекснай адпрацоўкі Мірскага сельсавета члены рэйдавай групы наведалі сацыяльна небяспечныя сем’і. Па этычных прычынах не называю адрасоў і прозвішчаў, а вось расказаць пра сустрэчы з імі лічу патрэбным. Магчыма, для кагосьці гэта стане ўрокам.
АДЗІН КЛОПАТ НА ЎСІХ
«Дзеці — наша будучыня»— не раз чую словы-заклік. Для многіх адказных асоб клопат пра дзяўчынак і хлопчыкаў стаў і справай кожнага дня. У каторы раз пераконваюся ў гэтым, калі накіроўваюся ў рэйды з намеснікам старшыні камісіі па справах непаўналетніх, спецыялістамі аддзела адукацыі райвыканкама і супрацоўнікамі інспекцыі па справах непаўналетніх раённага аддзела ўнутраных спраў.
Ад вёскі да вёскі, ад хаты да хаты мы знаёмімся з жыллёва-бытавымі ўмовамі і гутарым з бацькамі і дзецьмі. У кожнага — свой лёс і свае адносіны да выхавання. Зразумела адно: дзеці павінны быць дагледжаны, накормлены, жыць у любові. Малодшыя бяруць прыклад са старэйшых — і «расслабляцца» бацькам нельга.
Нераўнадушных тут няма. У дзень адпрацоўкі ў Мірскім сельвыканкаме разглядаліся справы тых, хто стаіць на ўліку і патрабуе ўвагі. Важна не прапусціць ніводную сям’ю і таго, хто пайшоў па крывой дарожцы. Дзеці не павінны быць пакрыўджаны, а бацькам трэба ўсё зрабіць для іх шчаслівага жыцця.
У ДЗЕЦЯХ — ШЧАСЦЕ
Адзін з дамоў зачынены. Мы накіроўваемся ў мясцовую школу, каб даведацца пра дзяцей: двое наведваюць яе, адзін — дзіцячы садок. Вучні паспяваюць у вучобе, прымаюць удзел у мерапрыемствах, сябруюць са спортам. Яны паслухмяныя і дысцыплінаваныя. Чаго больш жадаць матулі?
Маці дзяцей у школьныя гады памятаюць таксама як спакойную і памяркоўную дзяўчынку. Педагогі не могуць зразумець, што паўплывала на сённяшнія яе паводзіны: яна стала зусім іншай і нават можа ўступіць у бойку. Стаіць на ўліку ў крымінальна-выканаўчай інспекцыі раённага аддзела ўнутраных спраў.
Дзеці — самае дарагое ў жыцці, яны — надзея і апора. Вось бы гэта зразумець маці, пакуль яны яшчэ малыя і аддаць ім усю любоў свайго сэрца. Трэба пастарацца не ўпусціць галоўнага, і гэта яна павінна вызначыць сама. Галоўнае ж — не спазніцца…
І ДЗЯРЖАВА, І БАЦЬКІ
У нашай краіне аб шматдзетных сем’ях праяўляецца вялікі клопат, ім прадастаўляюцца льготы. Сямейны капітал выкарыстоўваецца і найчасцей для набыцця жылля.
Наведваем шматдзетную сям’ю, у ёй — пяцёра дзяцей. Як ні кажыце, і вялікае шчасце, і вялікая адказнасць. Вось бы другую акалічнасць добра ўсвядоміць гаспадару сям’і. Падчас сустрэчы ён гаварыў аб тым, што некалькі дзён працуе ў сталіцы, астатні час — з дому. Відавочна адно: яму шчыраваць ды шчыраваць, каб утрымліваць сваю сям’ю.
«Так не бывае на свеце, каб былі пакрыўджаны дзеці» — заклік можна назваць формулай жыцця. Клопат пра сем’і праяўляецца з боку дзяржавы. З кожным годам сямейны капітал усё больш прыжываецца, і будучыя гаспадары дамоў адносяцца да выбару жылля адказна. Нашы субяседнікі ўжо нагледзелі добры дом у сельскай мясцовасці. Хочацца верыць, што пад яго дахам усім будзе ўтульна і цёпла, і ў ім знойдуць прапіску любоў і шчасце.
АБАРОНЦА І ДАРАДЦА
У кватэры сям’я ў поўным зборы: бацька, маці, трое дзяцей. Іх узрост — тры з паловай, два гады, сем месяцаў
Цікаўлюся ў маці:
— Як спраўляецеся з дзецьмі?
— Звычайна…
Кароткі адказ здзівіў. Праз хвіліну-другую яна дадае, што зараз дзяцей даглядае муж (ён зламаў руку і знаходзіцца дома). Затым паказала на тэлевізар, па якім ішлі мультфільмы. Відаць, большасць часу малыя ўзіраюцца ў экран…
Што ж прывяло ўдзельнікаў рэйду ў гэтую сям’ю? На першы погляд, тут усё добра. Калі ж зазірнуць глыбей, міжволі ўзнікае пытанне: ці шмат увагі тут надаецца дзецям? У той момант чамусьці ўспомніліся моманты, калі чытала казкі сваім дзецям на ноч. Скажаце, не па-сучаснаму? Сапраўды, жыццё не стаіць на месцы, і ў ім многае мяняецца, але ніколі героі мультфільмаў не заменяць бацькоў, а тэлевізар — цёплых абдымкаў. Магчыма, трэба перагледзець маладым бацькам шляхі выхавання дзяцей ды таксама сваё жыццё, а маці памятаць аб тым, што яна ў першую чаргу для іх — найлепшы абаронца і дарадца.
АСНОВА АСНОЎ
Маладога мужчыну сустрэлі на парозе кватэры. Ён сабраўся наведаць Мірскі сельвыканкам. Адзін выхоўвае трохгадовага сына, яны жывуць разам з маці. Мужчына не мае асноўнага занятку, да гэтага часу працаваў па дагаворы. Удзельнікі рэйду рэкамендуюць яму ўладкавацца на працу.
Праца — асноў асноў. Так было заўжды: чалавек знаходзіў у ёй асалоду жыцця і сродкі для існавання. Калі нясеш адказнасць за другога чалавека, тым больш неабходна працаваць. Ды які прыклад бацька можа паказаць сыну? Як зможа паглядець у вочы пажылой матулі?
Пытанні… Іх шмат ставіць жыццё, іх задаём сабе самі. На ўсе трэба імкнуцца знайсці адказы. Магчыма, тады не будзе столькі крывых сцяжынак у жыцці і пашанцуе ісці па прамой і гладкай дарозе…
Галіна СМАЛЯНКА